Inspirerende infodag omgevingshandhaving

Handhaving is het sluitstuk van elk beleid. Een gemeente die omgevingsvergunningen verleent, moet er op toezien dat deze worden nageleefd. Het is echter onmogelijk om bij alle overtredingen op te treden, hiervoor is simpelweg onvoldoende capaciteit. Bijgevolg is het aangewezen om beleidsmatig om te gaan met handhaving en duidelijke prioriteiten vast te leggen.

Op de infodag van 13 juni 2019 stelde Interleuven, samen met IGO, de toekomstige dienstverlening Omgevingshandhaving voor. Om onze gemeenten te ondersteunen, wil beide intercommunales, inzetten op handhaving door middel van een geïntegreerde aanpak waarbij de verschillende materies ruimtelijke ordening, milieu en onroerend erfgoed worden gestroomlijnd. Bovendien streven we naar een beleidsmatige aanpak met duidelijke prioriteiten, op een actieve manier met de nadruk op preventief optreden. De 40 aanwezige burgemeesters, schepenen, algemeen directeurs en ambtenaren … van onze gemeenten werden ook geïnspireerd door twee gastsprekers.

Waarom handhaven?

Steven Verbanck van VVSG gaf een antwoord op de vraag: Waarom handhaven?. “Het zou vanzelfsprekend moeten zijn. Waarom worden er anders vergunningen met bijzondere voorwaarden opgelegd. Rechtszekerheid en gelijke behandeling maar vooral de geloofwaardigheid van een bestuur moeten beweegredenen zijn om te handhaven. Een overheid is meer dan dienstverlening en een herverdeling van belastingmiddelen.” Steven Verbanck gaf ook nog aan dat er verplicht moet worden gehandhaafd, want in een uiterste situatie zou het onthouden van handhaven als een fout van de gemeente kunnen worden aanzien. Waarom een intergemeentelijke aanpak? “Zo is er meer afstand tussen burger en handhaver en het geeft meer mogelijkheden tot professionalisering/specialisatie.”

Beleidsmatig handhaven

Mr. Jo Van Lommel van GSJ advocaten lichtte het concept beleidsmatig handhaven toe. Hij ging dieper in op de recentste wijziging van het decreet en de strategische doelstellingen gesteld door de Vlaamse overheid. “Er moet worden gefocust op preventie en herstel i.p.v. op sanctioneren. Ook moet er rekening worden gehouden met alle beginselen van behoorlijk bestuur. Door de strategische doelstellingen zijn gemeenten verplicht te werken met prioriteiten. Men moet niet meer enkel reactief optreden op basis van klachten, maar deze eerder aanzien als een bron van informatie. Men moet afstappen van het handhaven van burgerlijke belangen maar inzetten op het handhaven van het belang van de impact op de goede ruimtelijke ordening,” geeft Jo Van Lommel mee. De wetgever heeft de gemeente voor de handhaving van ruimtelijke ordening nieuwe instrumenten gegeven om op te treden maar er blijft een principiële voorrang voor het gerechtelijk traject. De bestuurlijke handhaving is nieuw en houdt nog mogelijke gevaren in. Toch geven deze nieuwe instrumenten meer ruimte inzake preventie, de zogenaamde ‘softhandhaving’. Dit vraagt echter een belangrijke tijdsinvestering. Transparantie naar burgers en afspraken met andere partners, zoals o.m. het parket zijn ook zeer belangrijk. Interleuven geloofde al lang sterk in de beleidsmatige aanpak van handhaving. Jo Van Lommel trad dit op de infodag bij en hopelijk zijn de aanwezigen na het horen van de boeiende uitleg ook overtuigd.

Dienstverlening Interleuven

Vanaf 2020 wil Interleuven een zo allesomvattend mogelijke dienstverlening aanbieden op vlak van omgevingshandhaving (milieu, ruimtelijke ordening en onroerend erfgoed) aan haar vennoten. Deze dient gesteund te zijn op een gemeentelijk beleid inzake handhaving waarbij er gemeentelijke prioriteiten moeten worden bepaald. Om dit beleid te verwezenlijken moet de nadruk gelegd worden op preventief en proactief handelen. Vanaf september willen we met de gemeenten van start gaan voor de opmaak van de beleidsplannen. Wenst u bijkomende informatie over deze ondersteuning en de specifieke details van de exclusiviteitsovereenkomsten? Contacteer ons.